Prof. Dr. Ninel Alver ve grubu, yapay zekâ ile afet anında alarm veren bir yol geliştirecek
Ülkemizin zelzele jenerasyonunda olması ve son yıllarda yaşanan zelzele felaketleri münasebetiyle bu bahis ile ilgili gerçekleştirilen bilimsel projeler hayati kıymet taşıyor. Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Ninel Alver ve takımının bu bağlamda gerçekleştirdiği proje, TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında kabul gördü. Proje ile, afet anında kritik değere sahip olan köprü, viyadük, tünel, baraj ve nükleer güç santrali üzere yapılar gerçek vakitli olarak izlenerek can ve mal kayıplarının önüne geçilecek.
Proje grubunu tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Hepimizin bildiği üzere yakın vakitte vilayetimizde yaşadığımız zelzele felaketi, bizlere sarsıntının acı yüzünü bir kere daha hatırlattı. Sarsıntı esnasındaki can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi konusunda bilim beşerlerine ve üniversitelere de vazifeler düşüyor. İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyemiz Prof. Dr. Ninel Alver ve grubunun gerçekleştirdiği proje ile kritik kıymete sahip yapılar gerçek vakitli olarak izlenerek afet anında kayıplar asgarî seviyeye indirgenecek. Böylesine kıymetli bir projeyi hayata geçiren hocalarımızı tebrik ediyorum” diye konuştu.
“Depremler hem sosyolojik hem ekonomik ziyan veriyor”
Depremlerde yapıların hasar görmesinin sosyolojik ve ekonomik büyük ziyanları da beraberinde getirdiğini söyleyen Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ninel Alver, “Çoğunluğu birinci derece zelzele bölgesinde yer alan ülkemizde sıklıkla büyük sarsıntılar yaşanması sebebiyle yapılarımız hasar görmekte ve yeni afetlere karşı dayanıklılıklarını yitirmektedir. Bu yapıların hasar durumlarını belirlemek için mevcut uygulamada gözle muayene yapılmakta ve yapıya ziyan veren karot alma tekniği kullanılmaktadır. Lakin bu yollarla yapının hasar aldıktan sonraki ve sırf gözle görülebilen durumu sübjektif olarak değerlendirilmekte, yapıdaki hasar gelişimi takip edilememekte ve tehlike öncesi gerekli önlemleri alma imkânı doğmamaktadır. Bilhassa köprü, viyadük, tünel, baraj ve nükleer güç santrali üzere kritik ehemmiyete sahip yapıların zelzele öncesi durumlarını ve zelzele anında hasar oluşumlarını belirlemek, bu açıdan çok kıymetlidir. Mevcut uygulamaların bu gayeye hizmet edemediği noktada tahribatsız test usulleri gözle görülmeyen hasarları dahi görüntülemek için en yeterli usullerdir. Bu formüllerle hasarların oluşum vakitlerini, yerlerini, büyüklüklerini ve istikametlerini saptayarak yapının performansı hakkında kıymetli bilgiler edinebilmek mümkündür” dedi.
“Kritik durumlarda alarm vererek uyaracak”
Proje ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alver, “Projemiz kapsamında yapay zeka teknikleri tahribatsız test yollarına uygulayarak, kritik yapılardaki hasarları hasar oluştuğu anda tespit edip kritik durumlarda alarm verecek bir yol geliştireceğiz. Bu sayede afet sonrasında milyonları etkileyebilecek kritik yapıların itimatla kullanılması sağlanabilecek ve yeni can ve mal kayıplarının önüne geçilecek. Araştırma takımımızda Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmından Arş. Gör. Dr. Sena Tayfur, Hacettepe ve Chicago Northwestern Üniversitelerinden öğretim üyeleri de yer alıyor. Projemiz 3 yıl sürecek” diye konuştu.
Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Ninel Alver, tahribatsız test yollarının geliştirilmesi ve uygulanması alanında Japonya’da doktorasını tamamladı. Almanya’da ve ABD’de milletlerarası itibarlı burslarla çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Ninel Alver, bugüne kadar çok sayıda TÜBİTAK ve öbür ulusal ve memleketler arası dayanaklı projede yürütücü ve araştırmacı olarak misyon aldı. Prof. Dr. Alver, bu projeden bağımsız olarak tahribatsız test prosedürleri alanında Japonya ve Endonezya ile 2 başka ortak proje yürütüyor. Yürüttüğü projeler milletlerarası alanda mükafatlar alan Prof. Dr. Alver, Ege Üniversitesi markasının dünyaca tanınmasına katkı sağlıyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
